سهام عدالت یا تحقیر زحمتکشان؟

24 دی 1396 | بازدید: 2403

سهام عدالت یا تحقیر زحمتکشان؟

نوشته شده توسط رضا رخشان

abbas.fard

در روزهای اخیر و بعد از اعتراضات اجتماعی که به‌وقوع پیوست، شاهد پرداخت سهام عدالت از سوی دولت روحانی به‌بخش‌هایی از مردم بودیم. سقف مبلغ واریزی بیست و شش هزار و ششصد تومان بود. از سوی دیگر مشاور وزارت نفت در اظهاراتی توهین‌آمیز گفته بود که: سهام عدالت پول را بین گداها توزیع می‌کند.

این در حالیست که هنوز از یادمان نرفته است که در زمان انتخابات، یعنی موقعی که رأی مردم برایشان ارزش داشت، آقای جهانگیری از برنامه‌ای مدون و کارشناسی شده در رابطه با واگذاری سهام عدالت خبر می‌دهد: «از شهریور ۱۳۹۶ هر فرد تحت پوشش کمیته امداد مالک ۱۰ میلیون تومان سهام در کارخانه‌های کشور خواهد بود و بقیه جمعیت بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان سهام بهترین کارخانه‌ها را خواهند داشت و در سود کارخانه‌ها مشارکت خواهند کرد و در ادامه عنوان کرده بود که ما می‌خواهیم لذت سهام‌دارشدن را به‌مردم بچشانیم».

اما ابتدا درباره افاضات تحقیرآمیز مشاور وزرات نفت، به‌نظرم باید برصورت چنین فردی، یک سیلی افسری جانانه خواباند و به‌او یادآوری کرد که، گداصفتی و دریوزگی مخصوص کسانیست که برای خود حقوق‌های نجومی و چند ده میلیونی صادر می‌کنند و از رانت‌های گسترده دولتی بهره می‌برند، اما همزمان چشم دیدن این 45 هزارتومان یارانه‌ای که به‌مردم تعلق می‌گیرد را ندارند و مدام در حال نق‌زدن و کنایه به‌مردم هستند. آن مسئولی که از جیب مردم و بیت‌المال به‌یغما می‌برد دریوزه‌ی بدبختیست که از سفره زحمتکشان برمی‌دارد و سفره خود را رنگین می‌سازد. اما در مورد مبلغ ناچیزی که به‌عنوان سهام عدالت پرداخت گردید، نگارنده در ورای این پرداخت، نتوانسته است که یک دلیل منطقی و اخلاقی پیدا کند. آیا هدف دولت روحانی از پرداخت این مبلغ به‌واقع به‌خاطر اعتراضاتی که در دو سه هفته اخیر که بیشتر ماهیت اقتصادی داشته‌اند، قصد دلجویی از توده‌ها‌ی فرودست را داشته است؟ آیا همانطور که قبلا جهانگیری گفته بود لذت سهام‌دار شدن به‌سهامداران چشانده شد؟ آیا اصلا برنامه سهام عدالت قرار بوده که زندگی مردم را بهبود ببخشد؟ راستش من هرطوری که فکر می‌کنم هیچ دلیل منطقی و عقلی در رابطه با پرداخت 26600 تومان پیدا نمی‌کنم. اینرا هم درک نمی‌کنم که تصور دولت در فردای این پرداخت، از نقطه نظر افکار عمومی چه بوده است؟ یعنی دولت روحانی گمان می‌برده که با این مبلغ مردم برایشان هورا می کشند؟ و دست مریزاد می‌گویند؟ حتا اگر ما گدا هم باشیم 26600چه دردی از دردهای ما گدایان را بازمی‌کند؟ البته اگر منظور واقعی تحقیر فرودستان که اکثریت جامعه‌اند، نباشد یا نمک پاشیدن بر زخم مردمی که می‌گویند - مرگ بر گرانی؟

امروز در خیابان و در محل کار، هرکسی را که میبینی این حس تحقیر شدن را لمس کرده است وآنرا بازگو می‌کند.مگر با این مبلغ چکار می‌توان کرد؟ خیلی‌ها می‌گویند دولت واقعا خیال کرده که ما گداییم و این پول ناچیز را در داستانمان گذاشته است؟ ای کاش دولت این کار را نمی‌کرد و ما با خیال سهام‌دار بودن در رویای شیرینمان غرق می‌بودیم و لذتش را می‌بردیم. امروزهمان کسانی که خود را اصلاح‌طلب و آزادی‌خواه می‌خواندند و در مقابل تعداد رای بالای رقیب به‌کیفیت بالای رای خود می‌بالیدند، همان کسانی‌که بعد از پیروزی در انتخابات صاحب ژن برتر شدند، همان کسانی‌که طبقات فقیر و گرسنه جامعه را با جملاتی این‌چنین تحقیر می‌کردند: «مردم لشکر قابلمه بدست‌هایی هستند که برای توزیع جارو و مرگ موش هم صف می‌کشند» یا مدیرعامل سایپا هم در اظهاراتی گفته بود که: «پراید خودروی مطلوب قشرهای کم‌درآمد است»، به‌واقع ماهیت لیبرالیستی خود را به‌خصوص در حوزه اقتصادی نشان داده‌اند. حقیقتا دلیل عداوت جناح اصلاح‌طلب و کلا دولتیان را با طبقات زحمتکش جامعه نمی‌دانم، شاید به‌خاطر این‌که احساس می‌کنند که درین طبقات، سبد رای پایینی دارند و ازینرو هیچ‌گونه همنوایی و قرابتی با آن‌ها احساس نمی‌کنند. اسفبارتر برای مردمی که طی این سال‌ها به‌گمان رسیدن به‌دموکراسی و مردم‌سالاری به‌این امامزاده دخیل می‌بستند، این‌که امروز از سوی همین طیف ندای سرکوبی هرگونه معترض اقتصادی که به‌عملکرد خود و دولت مطلوبشان برمی‌گردد از جناح رقیب بالاتر و شدیدتر است، نشان از همین انحصار طلبی است.همان خاتمی که قبلا پشیمانان از دولت روحانی را دسیسه‌گر می‌خواند امروز خواستار اقدامات شدیدتر برعلیه معترضین است. به‌نظر من بازنده‌ی بزرگ تحولات اخیر اصلاح‌طلبان بوده‌اند. در آینده خواهیم دید کسانی‌که به‌سبد رای بالای خود می‌نازیدند و با یک جمله تکرار می‌کنم حریف را مغلوب می‌کردند چه وضعیت بغرنجی خواهند داشت. به‌قول زیباکلام: هر قطره آبرو و اعتیاری که این سال‌ها به‌سختی به‌دست آورده بودند، به‌راحتی از میان رفت.

خدای تاریخ سنگدل‌ترین خدایان است

رضارخشان

کارگر هفت تپه

23/10/1396

یادداشت‌ها

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیست‌وسوم

دو پاراگرافِ آخر از قسمت بیستم‌‌ودوم

انگار نه انگار که ما دستگیر شدیم و باید بلافاصه به اتاق شکنجه برده می شدیم و کتک مان میزدند. ساعت ها بکندی اما طولانی میگذشت. پس چرا در اول دستگیر اون وحشی بازی خشونت بار را درآوردند. زمان خیلی به کندی میگذشت. آفتاب بالا آمده بود. گرما کمی که از تابش آفتاب بود سرمای تنم را کم کرد. سیگاری بکسانی که میخواستن داده شد. یکی یکی دستشویی بردن. با دستنبد از جلو چقدر احساس چالاکی داشتم. میشد شلوارم را پائین و بالا بکشم و بعدش دستم را بشورم. دهانم را آب گرداندانم. چانه و سرم در حرکات شتشو درد داشت.

ادامه مطلب...

دنباله‌ی کوه‌پیمایی با نوه‌ها و گپ‌وگفت درباره‌ی «مؤلفه»[در جنبش]

این یک مقاله‌ی تحلیلی نیست. نگاهی مادرانه است، برخاسته از درد و دغدغه‌ی

پُر رنج شهریور و مهر 1401 تاکنون

*****

ـ خانوم دکتر این چیه، چقدر خوشمزه‌ ست؟ یادمون بدین با چی درست کردین؟

ـ نوش بشه بهتون زری جون، موادش هویج و کدو و سیب‌زمینی رنده شده، تخم مرغ، نمک و فلفل و نون. البته برای شما جوونا خیارشور هم توی لقمه‌هاتون گذاشتم.

ـ واا، چه راحت. پس منم میتونم درست کنم.

ـ زری جون مامان بزرگم یه آشپز بی نظیرِ توی خانواده و فامیله!

ادامه مطلب...

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیست‌ودوم

دو پاراگرافِ آخر از قسمت بیستم‌‌ویکم

در این نیمه شب یازدهم شهریور کوچه نقاشهای خیابان لُرزاده در ازدحام بی نظیری از مردم انباشه بود. اکثراً لباس راحتی خانه دربر داشتند. همسایگان قسمت پائین کوچه به بالاتر آمده بودند. همه در جوّی از حیرت و تک توک در اعتراض بودند. مأمورین در جواب «اینا چکار کردن مگه؟» میگفتند «خرابکارند» میخواستن محله شما رو بفرستن رو هوا.

ادامه مطلب...

پرسشی از مقوله‌ی [مؤلفه در جنبش]

در باره سنت باید معنی «سیرت» و «طبیعت» جنبشهای مردمی یا همونطور که شما گفتی (جنبش های توده ای) را از دو منظر دید؛ اول «رویّه و روشِ» تاکنونی رویدادها یا همان جنبشها، دوم به معنی «وجه ضروری تغییر» یا دقیقتر «وجه لازمِ حرکت».

ادامه مطلب...

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیستم‌ویکم

دو پاراگرافِ آخر از قسمت بیستم

بخصوص کار تیمی هدف تبلیغی برای حرکت های«توده ای» را نیز همیشه منظور نظر خودش داشت. معمولا برای تیم های نظامی امکان حضور هر دو عرصه کارچریکی و کار تبلیغی درمیان توده های کارگری و یا دانشجویی وجود نداشت. مسئله ای که بعنوان یک تناقض تکنیکی و تاکتیکی تا آخر بهمراه فعالیت های سیاسی مخفیانه برای چریکهای شهری م. ل. باقی ماند. این صرف نظر از گرایشات طبقاتی نهفته در اینگونه مبارزات است که جای خودش را دارد.

ادامه مطلب...

* مبارزات کارگری در ایران:

* کتاب و داستان کوتاه:

* کارگاه هنر و ادبیات کارگری

* ترجمه:

* گروندریسه

کالاها همه پول گذرا هستند. پول، کالای ماندنی است. هر چه تقسیم کار بیشتر شود، فراوردۀ بی واسطه، خاصیت میانجی بودن خود را در مبادلات بیشتر از دست می دهد. ضرورت یک وسیلۀ عام برای مبادله، وسیله ای مستقل از تولیدات خاص منفرد، بیشتر احساس میشود. وجود پول مستلزم تصور جدائی ارزش چیزها از جوهر مادی آنهاست.

* دست نوشته های اقتصادی و فلسفی

اگر محصول کار به کارگر تعلق نداشته باشد، اگر این محصول چون نیروئی بیگانه در برابر او قد علم میکند، فقط از آن جهت است که به آدم دیگری غیر از کارگر تعلق دارد. اگر فعالیت کارگر مایه عذاب و شکنجۀ اوست، پس باید برای دیگری منبع لذت و شادمانی زندگی اش باشد. نه خدا، نه طبیعت، بلکه فقط خود آدمی است که میتواند این نیروی بیگانه بر آدمی باشد.

* سرمایه (کاپیتال)

بمحض آنکه ابزار از آلتی در دست انسان مبدل به جزئی از یک دستگاه مکانیکى، مبدل به جزئی از یک ماشین شد، مکانیزم محرک نیز شکل مستقلی یافت که از قید محدودیت‌های نیروی انسانی بکلى آزاد بود. و همین که چنین شد، یک تک ماشین، که تا اینجا مورد بررسى ما بوده است، به مرتبۀ جزئى از اجزای یک سیستم تولید ماشینى سقوط کرد.