تشکل مستقلِ محدود یا تشکل «گسترده»‌ی وابسته؟!

20 تیر 1400 | بازدید: 1715

تشکل مستقلِ محدود یا تشکل «گسترده»‌ی وابسته؟!

نوشته شده توسط عباس فرد

حمایت‌ها به‌واسطه‌ی ماهیت و کاربردِ عمدتاً تاکتیکی‌شان بیش از این‌که بیم‌انگیز باشند، تشویق‌کننده‌اند، و در وضعیت موجود باید از آن‌ها استقبال کرد و متقابلاً جواب‌شان را داد. اما حمایت‌های ابراز شده از سوی جریان‌های اپوزیسیونِ صراحتاً دستِ راستی خارج از کشوری (مانند سلطنت‌طلبان رنگارنگ، جریان گانگستری مجاهدین و انواع جریان‌های ناسیونالیست‌) نه تنها تشویق‌کننده نیستند، بلکه در هم‌سویی ماهوی با رژیمِ حاکمْ در کم زیان‌ترین شقِ ممکنْ به‌دست‌آویزی برای سرکوب کارگران اعتصابی تبدیل می‌شوند.

تشکل مستقلِ محدود یا تشکل «گسترده»‌ی وابسته؟!

نوشته‌ی عباس فرد

دو هفته پس از این‌که رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مختلف از اعتصاب کارگران صنایع نفت و گاز و پتروشیمی‌ها، و هم‌چنین از انواع حمایت‌های داخلی و بین‌المللی از این اعتصاب خبر دادند، اینک ‌جدیت و گستردگی این اعتصاب برای ما که در خارج از کشور سکونت داریم، قابل قبول‌تر و حتی می‌توان گفت ملموس‌تر شده است.

بدین‌ترتیب بود که هرچه اخبار بیش‌‌تری از این اعتصاب و حمایت‌ها می‌شنیدیم، از یک‌سو احساس شادی و امید بیش‌تری می‌کردیم که بالاخره تابوی اعتصاب سراسری شکست و روند تبدیل توده‌ی پراکنده‌ی کارگران و زحمت‌کشان به‌یک طبقه‌ی دخالت‌گر اجتماعی در آغازی دوباره شدت فزاینده‌ای می‌گیرد؛ و از سوی دیگر، با نگاه به‌‌اعلام حمایت‌های داخلی و بین‌المللیِ مختلفْ غبارِ بیم، شادی و امید ناشی از اعتصاب را به‌تیرگی می‌کشاند.

مطلقاً شکی در این نیست که بخش بسیار بالایی از این اعلام حمایت‌ها، به‌ویژه اغلب حمایت‌هایی که از سوی اتحادیه‌های اروپایی/آمریکایی اعلام می‌شود، فاقد کنشِ حمایت‌کننده‌‌ی عملی با انگیزه‌های طبقاتی است و بیش‌تر اداری به‌حساب می‌آیند تا طبقاتی/عملی باشند. بنابراین، این‌گونه حمایت‌ها به‌واسطه‌ی ماهیت و کاربردِ عمدتاً تاکتیکی‌شان (به‌ویژه آن‌ها که از سوی اتحادیه‌های کارگری واقع در خاورمیانه صادر شده‌اند) بیش از این‌که بیم‌انگیز باشند، تشویق‌کننده‌اند، و در وضعیت موجود باید از آن‌ها استقبال کرد و متقابلاً جواب‌شان را داد. اما حمایت‌های ابراز شده از سوی جریان‌های اپوزیسیونِ صراحتاً دستِ راستی خارج از کشوری (مانند سلطنت‌طلبان رنگارنگ، جریان گانگستری مجاهدین و انواع جریان‌های ناسیونالیست‌) نه تنها تشویق‌کننده نیستند، بلکه در هم‌سویی ماهوی با رژیمِ حاکمْ در کم زیان‌ترین شقِ ممکنْ به‌دست‌آویزی برای سرکوب کارگران اعتصابی تبدیل می‌شوند.

بازهم شکی در این نیست که حمایت از سوی آن گروه‌هایی از اپوزیسیون (که خودرا چپ و رادیکال و کمونیست تعریف می‌کنند)، بیش از هرچیز به‌این قصد اعلام می‌شود که به‌واسطه‌ی همین اعلام حمایتِ بدون الزام و امکان عملی، کله‌ی بدون بدنه‌ی خود در خارج از کشور را به‌زیور بدنه و هوادار داخلی بیارایند تا در پسِ سرنگونیِ فراطبقاتی و رژیم‌چنچی جمهوری اسلامیْ متناسب با ذخیره‌ی کمّی هوادارن خویش از قدرت سیاسی و اقتصادی با جهت‌گیری پروغربی سهم ببرند. به‌باور من، در این میان، «حزب کمونیست کارگری» و بعضی از شاخه‌های آن از دیگر درجریان‌ها سالوس‌تر و حتی خطرناک‌ترند.

البته نباید فراموش کرد که حزب توده و اکثریتی‌های تغییرقیافه داده و گرایش‌های فردی و گروهی کم‌وبیش قابل توصیف به‌محور مقاومتی‌ها، اگر از اعتصابات و مبارزات داخل کشوری اعلام حمایت بکنند، قصدشان از این حمایت عمدتاً زمینه‌سازی برای ایجاد شوراهای اسلامی، گستراندن حوزه‌ی نفوذ «خانه کارگر» و بالاخره سرکوب آشکار توسط سپاه پاسداران و بسیج است.

به‌باور من، دسته‌ی دیگری از ابراز حمایت‌ها از طرف جریان‌هایی مطرح شده که حتی اگر (یعنی: برفرض این‌که) به‌لحاظ تاکتیکی و موردی هم مفید واقع شوند، به‌لحاظ طبقاتی و استراتژیک زیان‌بار و سرکوب‌کننده‌اند. این‌ها اپوزیسیونِ بورژوایی داخل کشورند و به‌لحاظ توان اجرایی ــ‌چه‌بسا‌ــ از مجموع اپوزیسیون‌های رنگارنگ و متنافرِ خارج از کشوری قوی‌تر هم باشند.

بیانه این جریان اپوزیسیونی «راه حل نهایی برای توقف بحرانهای متوالی کنونی [را] جز از طریق اصلاح این ساختار ممکن» نمی‌داند؛ و براین باور است‌که «بازسازی نسبی آن [یعنی: «مناسبات رانتیِ درون ساختار» فی‌الحال موجود] جز از راه مقاومتهای صنفی و سندیکایی و اعتصابهای سازمان‌یافته ممکن نخواهد بود». بنابراین، منهای نمایش‌های تاکتیکی، نگاه استراتژیک این جریان، اصلاح ساختارِ کنونی جمهوری اسلامی است که در عمل معنای دیگری جز احیای اصلاح‌طلبی بورژوایی/کارفرمایی و طرد و سرکوب فعلاً نظریِ مبارزه‌ی دموکراتیک کارگری ندارد. این‌ها ـ‌همه‌ـ از معماران و بنّاهای جمهوری اسلامی بوده‌اند که اینک دست‌شان به‌قدرت بریده شده است. کمک این‌ها به‌اعتصاب کارگران اعتصابی هرچه باشد (نظری و یا مثلاً عملی)، صرف‌نظر از شکل و اندازه‌ی آن، ذاتاً همان کمکی است‌که بازار و ملی/مذهبی‌ها در سال 1357 به‌کارگران صنعت نفت کردند.

تاریخ مبارزه‌ی طبقاتی در ایران و جهان این حقیقت را به‌اثبات رسانده است که بدون صف‌بندی طبقاتی مستقل، نسبتاً آگاه، با پایگاهی روبه‌گسترش و طبعاً قدرتمند، هرگونه ائتلاف با هرنیرویی (اعم از سیاست‌باز و خیراندیش) کارگران را نهایتاً به‌شکست می‌کشاند. بنابراین، راهِ رهایی از فقرِ شدت‌یابنده و نهایتاً رهایی از بردگی برای سرمایه ــ‌مقد‌متاً‌ــ ایجاد صف‌بندیِ به‌لحاظ طبقاتی مستقل است. تنها از پس چنین استقلال فعال و خردمندانه است که گام‌های‌ها بعدی به‌سوی رهایی از همه‌ی اشکال ممکن و متصور بردگی ممکن و میسر می‌شود.

You have no rights to post comments

JComments

یادداشت‌ها

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیست‌ونهم

چند پاراگرافِ آخر از قسمت بیستم‌‌وهشتم

......

بیژن (هیرمن‌پور) با من مرتب وقت می‌گذاشت و برایم از تجارب و دانسته‌هایش با دقت و گسترده می‌گفت. این پیوند گرچه بنا بر حادثه‌ی جدایی ما ازهم و انتقال من از قزل قلعه دیری نپائید، اما عمق تأثیرات او را می‌توانم به‌یاد بیاورم که در تشخیص‌های بعدی و انتخاب‌های آتی‌ام تعیین‌کننده بود. وقتی از مجاهدین و رجوی صحبت شد، او برایم از احساس عمومی در دانشکده حقوق نسبت به‌وی گفت: «در میان جمع دانشجویان شخصی مشکوک و غیرقابل اطمینان بود.» جز برخی از حداقل‌های ارتباطی، همه از او دوری می‌کردند. و این گویا نه تنها از تیپ شخصیت و منش‌های رفتاری نامتعارف او، بلکه از نگاهی نیز متأثر بود که «می‌یپنداشتند ساواکی است.»

ادامه مطلب...

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیست‌وهشتم

چند پاراگرافِ آخر از قسمت بیستم‌‌وهفتم

.... من وسط نیمکت نشستم، بلافاصله رئیس بند که مرد کوتاه قد و تنومندی بود آمد و روبروی من نشست. تنه‌اش را به‌عقب تکیه داد دو دستش را به‌لبه نیمکت گرفت، جفت پای چکمه پوشش را بالا آورد و محکم به‌صورت من کوبید. بسیار سریع و خیلی غیرمترقبه این حرکت را کرد، سرم از پشت به‌میله‌های پنجره خورد و شکست و خون به‌داخل لباسم راه گرفت. در اثر ضربه مستقیم لگدْ ‌صورتم متورم و کبود شد، دهان و بینی‌ام به‌شدت خون افتاد. او بلافاصله بلند شد و تا من بخودم بیایم چند مشت محکم به‌سر و روی من کوبید و بلافاصله از داخل اطاقک بیرون رفت و زندانی پیاده شده را سوار کرد. زندانی این قیافه‌ی به‌سرعت تغییر یافته‌ی مرا با حیرت و وحشت غیرقابل کنترلی دید وخشم خود را با شعار دادن علیه ساواک اظهار کرد. و شروع کرد به‌فحش دادن به‌زندانبان. ماشین راه افتاد و به‌سرعت به‌زندان قزل قلعه رفت. مدتی مرا در حیاط بیرونی، روبروی دفتر ساقی رئیس زندان، نگه داشتند. بعد به‌اطاق ساقی بردند.

ادامه مطلب...

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیست‌وهفتم

چند پاراگرافِ آخر از قسمت بیستم‌‌وششم

یک روز وسط‌های روز بود که نگهبان در اتاق را باز کرد و گفت حاظر باشید، بازدید داریم. دقایقی بعد همه‌ی سربازجوها به‌ترتیب سلسله‌مراتب وارد اتاق شدند. در آستانه‌ی در کنار هم ایستادند. سر دسته‌شان حسین‌زاده بود. عضدی و منوچهری و چندتای دیگر هم بودند. همه با سروضع (بزک کرده) کت‌وشلوار و کراوات و کفش‌های براق که روی کفپوش اتاق پا گذاشتند. با ورودشان قدم زدن بعضی‌ها که وسط اتاق راه می‌رفتند، متوقف شد. چند نفر از کسانی که نشته بودند، به‌سرعت و بقیه هم با تأخیر و اکراه بلند شدند و ایستادند. هیچ گفتگو و حالت و رفتاری حاکی از ادای احترام در بین نبود. نه کسی سلام کرد و نه خشنودی از این دیدار در بین بود

ادامه مطلب...

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیست‌وششم

به‌هرحال، موقع بدرود بود. نگهبان آمد و مرا پس از وداع گرم با هم‌سلولیها از آن‌جا برد. اما محل زندان بعدی چند قدمیِ همین سلولها بود. جایی که به آن حیاط یک و حیاط دو میگفتند و در دو طبقه و چهار اتاق بزرگ بود. من به حیاط یک اتاق یک برده شدم. فضایی چهل، پنجاه متری با بیش از سی زندانی بازداشتی که هنوز به دادگاه نرفته و حکم نگرفته بودند. اتاقی که از یک راهرو، درِ ورودی کاملا بسته‌ای داشت، و از یک طرف پنجره هایی داشت که به باغچه انبوهی ناظر و کاملاً محفوظ بود و با کرکرههای ثابت آهنی از فضای آزاد جدا می‌شد، که نور کمی را به داخل اجازه می‌داد و مانع دید مناسب ‌بیرون هم بود.

ادامه مطلب...

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیست‌وپنجم

روزی یک سرباز یا مأمور جوانی با کیسه ای از لوازم اصلاح (ماشین و شانه و...) به سلول ها می رفت، به سلول ما که رسید، خواستم که سرم را از ته بتراشد. چند جای زخم در سرم، هنوز خوب نشده بود. همین زخم ها برای تراشیدن مو مشکل ایجاد می کرد.

ادامه مطلب...

* مبارزات کارگری در ایران:

* کتاب و داستان کوتاه:

* کارگاه هنر و ادبیات کارگری

* ترجمه:

* گروندریسه

کالاها همه پول گذرا هستند. پول، کالای ماندنی است. هر چه تقسیم کار بیشتر شود، فراوردۀ بی واسطه، خاصیت میانجی بودن خود را در مبادلات بیشتر از دست می دهد. ضرورت یک وسیلۀ عام برای مبادله، وسیله ای مستقل از تولیدات خاص منفرد، بیشتر احساس میشود. وجود پول مستلزم تصور جدائی ارزش چیزها از جوهر مادی آنهاست.

* دست نوشته های اقتصادی و فلسفی

اگر محصول کار به کارگر تعلق نداشته باشد، اگر این محصول چون نیروئی بیگانه در برابر او قد علم میکند، فقط از آن جهت است که به آدم دیگری غیر از کارگر تعلق دارد. اگر فعالیت کارگر مایه عذاب و شکنجۀ اوست، پس باید برای دیگری منبع لذت و شادمانی زندگی اش باشد. نه خدا، نه طبیعت، بلکه فقط خود آدمی است که میتواند این نیروی بیگانه بر آدمی باشد.

* سرمایه (کاپیتال)

بمحض آنکه ابزار از آلتی در دست انسان مبدل به جزئی از یک دستگاه مکانیکى، مبدل به جزئی از یک ماشین شد، مکانیزم محرک نیز شکل مستقلی یافت که از قید محدودیت‌های نیروی انسانی بکلى آزاد بود. و همین که چنین شد، یک تک ماشین، که تا اینجا مورد بررسى ما بوده است، به مرتبۀ جزئى از اجزای یک سیستم تولید ماشینى سقوط کرد.