rss feed

19 خرداد 1399 | بازدید: 1608

کوبا الگوی هم‌بستگی در مبارزه با کرونا

نوشته: رامین جوان

بنابراین در کوبا، شاخص امید به زندگی بیشتر از آمریکا و نرخ مرگ و میر نوزادان نیز کمتر است ـ شاخص امید به زندگی و نرخ مرگ و میر نوزادان دو معیار اساسی کیفیت سیستم سلامت در هر کشور به شمار می ­رود. این در حالی است که کوبا جزیره ­ای محاصره­ شده است که اقتصاد و منابع تحت اختیارش به مدت 60 سال است شدیدا تحت تحریم اقتصادی آمریکاست. بنا بر اعلام سازمان ملل متحد، تحریم بیش از 1 تریلیون دلار به اقتصاد کوبا صدمه وارد کرده است.

 

کوبا الگوی هم‌بستگی در مبارزه با کرونا

 نوشته‌ی: رامین جوان

 چه گوارا در گفتاری با موضوع «پزشکی انقلابی» بیان داشت: «زندگی یک انسان میلیون­ ها بار از دارایی ثروتمندترین فرد دنیا با ارزش ­تر است».

در شرایطی که مقابله با ویروس کرونا مستلزم اقدام فراگیر، سازمان­دهی ­شده، متمرکز و جهانی است، اما در مرکز امپراتوری امپریالیستی در حال زوال به‌زعامت پاانداز ترامپ شاهد واکنش‌های بیزارکننده و تهوع‌آور و ضدبشری نسبت به‌این بیماری همه­ گیر جهانی هستیم. اما برخلاف آمریکا، کوبای انقلابی در حال پیمودن مسیر دیگری است. این مسیر میراث به‌جامانده از رفیق ارنستو  چه گوارا دوست تمامی فرودستان، ستمدیدگان، ژنده‌پوشان، پابرهنگان و تمامی دوزحیان روی زمین است که برای کوبای انقلابی به‌ارث رسیده است. مسیری که فریادگر، بیانگر و نماد حقانیت هم‌بستگی واقعی جهانی است.

آن زمان که کشتی کروز بریتانیایی با بیش از 1000 مسافر، با 5 مورد تأیید شده کووید-‏‏19 و 52  مسافر و خدمه­ ای که علائم کرونا داشتند در اواسط ماه مارس در باهاماس پهلو گرفت، کوبا تنها ملتی بود که دست دوستی به‌سمت انسان‌های که به‌این کشور پناه آورده بودند، دراز کرد. هیچ‌کدام از کشورهای همسایه منطقه کارائیب، از جمله خودِ آمریکا، راضی به‌پذیرش این مسافران نشدند.

مقامات کوبا در توضیح چرایی پذیرش مسافران بیمار، علایق و نگرانی­ های انسان­ دوستانه را عنوان کردند و آن را «تلاشی مشترک برای مقابله با کرونا و جلوگیری از انتشار این بیماری» خواندند. وقتی کشتی در بندر ماریل پهلو گرفت، مسافران تابلویی را دیدند که بر روی آن نوشته شده بود: «به‌کوبا خوش آمدید». بیشتر مسافران به‌بریتانیا بازگردانده شدند و کسانی که حالشان برای سفر مساعد نبود برای درمان به‌بیمارستانی در همان حوالی منتقل شدند. دومینیک راب، وزیر امور خارجه بریتانیا، که رابطه دوستانه‌ای نیز با کوبا ندارد به خاطر این کمک، از کوبا تشکر بسیار کرد.

وزیر امور خارجه کوبا در نطقی گفت: «اکنون زمان همبستگی و اتحاد است. وقت آن است که درک کنیم سلامتی حقی است که بشر دارد. در حال حاضر باید برای رویارویی با چالش­ هایی که همه با آن دست و پنجه نرم می­ کنیم همکاری خود را در سطح بین­ المللی تقویت کنیم». یکی از مقامات رسمی وزارت بهداشت عمومی کوبا  به نام دکتر آلبرتو فرناندز سکو در این باره گفته است: «ما کوبایی­ ها افتخار می­کنیم که وارد چنین شرایطی شده­ ایم». نمونه کشور کوبا سمت‌گیری متفاوت جامعه پساسرمایه‌داری  را در قبال این بحران به رخ می­ کشد. کوبا کشوری با سمت‌گیری سوسیالیستی است که در آن تصمیمات کلان و استراتژیک براساس نیازهای اکثریت مردم (گرچه با آمیزه‌های بوروکراتیک) اتخاذ می­ شود نه مانند آمریکای امپریالیستی ویا کشورهای پیرامونی سرمایه‌داری که پاشنه نظام شان  براساس منافع اقلیت استثمارگر، آدم خوار و طبعیت ستیز می‌چرخد.

در کوبا خدمات پزشکی و سلامت رایگان و بدون مرز انجام می­ شود یعنی همه مردم دنیا نیز می­ توانند از آنها بهره­ مند شوند، همچنان که آموزش وپرورش در تمام سطوح تحصیلی ازجمله دانشگاه مجانی است. دولت کوبا به تمام مردمش ضمانت داشتن مسکن و شغل داده است.

بنابراین در کوبا، شاخص امید به زندگی بیشتر از آمریکا و نرخ مرگ و میر نوزادان نیز کمتر است ـ شاخص امید به زندگی و نرخ مرگ و میر نوزادان دو معیار اساسی کیفیت سیستم سلامت در هر کشور به شمار می­ رود. این در حالی است که کوبا جزیره­ ای محاصره­ شده است که اقتصاد و منابع تحت اختیارش به مدت 60 سال است شدیدا تحت تحریم اقتصادی آمریکاست. بنا بر اعلام سازمان ملل متحد، تحریم بیش از 1 تریلیون دلار به اقتصاد کوبا صدمه وارد کرده است. این رقم تقریباً معادل 14 سال تولید ناخالص داخلی سالیانه کوباست! هر سال سازمان ملل متحد در یک رأی­ گیری، این تحریم­ ها را شدیداً محکوم و از آمریکا درخواست می­ کند دروازه­ های تجارت خود را به روی کوبا باز کند؛ در این رای‌گیری­ ها تنها آمریکا و اسرائیل و اکنون حکومت راست­گرای افراطیِ دست­ نشانده آمریکا در برزیل به ریاست بولسونارو، با رفع تحریم­ ها مخالفت می­ کنند.

اخیراً در یکی از روزنامه های آلمانی خواندم که یکی از مقامات کوبایی به مجله نیوزویک گفته بود که تحریم های  اقتصادی آمریکا «نه فقط مانع اصلی عکس­ العمل در برابر یک بحران اساسی سلامت مانند کووید-‏‏19 است، بلکه سد راه توسعه کشور در همه زمینه­ هاست».

 

 زیست­ فناوری کوبا

در خدمت تأمین نیازهای مردم است

علی­رغم این شرایط، زیست­ فناوری کوبا در خدمت تأمین نیازهای مردم است. کوبا یکی از بهترین نظام­ های سلامت دنیا را دارد. بیشترین آمار سرانه پزشکان فارغ­ التحصیل در دنیا متعلق به کوباست. این کشور در عرصه اقدامات پیشگیرانه و اولیه پزشکی در دنیا پیشگام است. زیست­ فناوری کوبا به جای سودجویی یا سرمایه­ گذاری بی­ فایده در پژوهش­ های پیچیده برای حفاظت از ثبت اختراع داروهای جدید، در خدمت سلامت مردم و نیازهای پزشکی کشور است و داروهای بسیار پیشرفته و مؤثری را معرفی و تولید کرده است که یکی از نمونه­ های آن داروی اولیه­ ای است که برای مقابله با بیماری کرونا در چین استفاده شد؛ این دارو که کوبا در دهه ی 80 میلادی آن را ساخته است اینترفرون آلفا 2 بی(IFNrec)  نام دارد که نوترکیبی ضدویروس است و می­ توان از آن برای درمان سرطان خون، سرطان پوست، ایدز و هپاتیت B و C استفاده کرد. این دارو از همان ابتدای شیوع کرونا در چین به بیماران داده شد و با نجات جان 1500 چینی نشان داد دارویی معتبر و  سمت‌گیری مؤثر است. کوبا و چین از همکاری مشترک برای تولید این دارو خبر داده­ اند. دو کشور قصد دارند برای درمان این بیماری همه­ گیر، سطح تولید اینترفرون آلفا 2 بی را به حد نیاز جهانی برسانند. هم­ اکنون بسیاری از کشورها از جمله کره جنوبی، آلمان وایتالیا برای معالجه کووید-‏‏19 از این دارو استفاده می­ کنند.

 

 ابزار اصلی برنامه ­ریزی برای

واکنش گسترده در مقابل ویروس کرونا

بخشی از پروتکل برنامه­ ریزی­ شده کوبا در درمان کووید-‏‏19 تولید 22 نوع داروست. رئیس شرکت داروسازی BioCubaFarma در کوبا گفته است جزیره کوبا داروهای زیادی دارد که در صورت لزوم برای درمان هزاران بیمار کفایت می­ کند. وی افزود: «شرکت ما در حال آمادگی برای افزایش قابل­ توجه تولید آن داروهاست که البته به طور کامل جوابگوی درمان بیماری نیست». کوبا از کارخانه­ ها خواسته است خط تولید خود را به ساخت ماسک صورت اختصاص دهند. به طور مثال طی یک اقدام ابتکاری و چاره­ اندیشانه در برابر کمبود ماسک به دلیل تحریم­ های اقتصادی، وزارت بهداشت یک فیلم آموزشی منتشر کرده است که در آن قدم به قدم مراحل دوخت ماسک جراحی با چرخ خیاطی آموزش داده شده است. 

هم‌اینک کوبا با حدود 2 هزار مبتلا به‌کروناویروس و 83 نفر فوت شده کم‌ترین میزان ابتلا و مرگ در اثر این بیماری را داراست؛ از آنجایی که گردشگری صنعت بزرگی در کوبا به شمار می­ رود، تمام بیماران کرونایی این کشور را گردش گرانی تشکیل می­ دهند که از کشورهای دیگر وارد کوبا شده در حالی که ناقل بیماری بوده­ اند و یا کوبایی‌هایی که از خارج بازگشته­ اند. موارد دیگر نیز به خاطر  تماس با این گردش گران ظاهر شده است. تا این لحظه هیچ مورد قطعیِ ناشی از سرایت بیماری در میان شهروندان جزیره ی کوبا گزارش نشده است.

از زمان کشف اولین مورد ابتلا به کووید-‏‏19 در بین سه گردشگر ایتالیایی، دولت کوبا مشغول اعزام هزاران نفر از کارکنان بخش سلامت خود از جمله دانشجویان پزشکی به درب منازل و ساختمان‌هاست. این افراد مأمور هستند به تک تک منازل و ساختمان­ های جزیره سرکشی کنند تا هر مورد بیماری تنفسی که احتمال دارد ناشی از ویروس کرونا باشد شناسایی کنند.

در تاریخ بیستم مارس با رسیدن تعداد بیماران به 21 نفر، کوبا اعلام کرد به مدت یک ماه مرزهای خود را می­ بندد. بیست و سوم مارس دولت کوبا مدارس را به مدت 4 هفته تعطیل کرد و تمام سفرهای بین­ شهری را به حالت تعلیق درآورد. در حال حاضر گردش گران ملزم شده­ اند داخل هتل­ ها بمانند. آمارهای وزارت بهداشت نیز در ماه ژانویه طبق برنامه به اطلاع عموم می­ رسید؛ گفتنی است کوبا و چین برای مقابله با ویروس کرونا از ژانویه یعنی پیش از شیوع جهانی این ویروس، با یکدیگر همکاری می­ کردند.

وزارت بهداشت کوبا هر روز آمار جدید تعداد افراد قرنطینه در درمانگاه­ ها و بیمارستان­ های عمومی کشور را اعلام می­کرد - هم ­اکنون حدود 2000 نفر در این مراکز قرنطینه هستند که برخی از آنها با افراد ناقل و شهروندانی که از خارج بازمی­ گشتند در تماس بوده­ اند.

 

خیل عظیم پزشکان کوبا که برای

درمان کووید-‏‏19 به سراسر دنیا اعزام شده ­اند

در شرایط عادی وقتی بحران کرونا وجود نداشت، بیش از 50,000 پزشک کوبایی تقریباً در 60 کشور دنیا مشغول خدمت و حمایت از نظام­ های سلامت این کشورها بودند. در مواقع بحران، پرسنل پزشکی و سلامت کوبا همیشه در خط مقدم مبارزه بوده­ اند. این امر به اتحاد بین ­المللی اشاره دارد که یکی از اجزای اساسی کوبایی انقلابی است. مثلاً برونو ادواردو رودريگز پاریلا، وزیر امور خارجه کوبا، اخیراً نقل قولی را از فیدل کاسترو به این مضمون توئیت کرده است: «ما در عرصه روابط بین ­الملل نه با کلام و حرف­ه ای زیبا، بلکه در عمل تمرین اتحاد می­ کنیم».

در بیست و دوم مارس چند روز پس از آنکه ایتالیا برای مقابله با همه ­گیری کرونا از مقامات کوبا درخواست کمک پزشکی کرده بود، گروهی از پزشکان و پرستاران کوبایی برای معالجه بیماران به ناحیه لمباردی که کانون شیوع کرونا در این کشور به شمار می­ رفت، آمدند. کوبا همچنین طی هفته­ های گذشته تیم­ های اورژانس پزشکی از جمله 136 پزشک به ونزوئلا، 144 پزشک به جامائیکا و 50 پزشک به سورینامی، گرانادای اسپانیا و آنگولا گسیل کرده است.

بولسونارو، رئیس حکومت راست­گرای افراطی برزیل، از تیم­ های پزشکی کوبا که پیشتر آنها را از برزیل اخراج کرده بود خواسته است برای کمک به این کشور بیایند؛ گفتنی است این تیم­ها در سال­های اخیر به مناطق فقیرنشین و دورافتاده ی برزیل خدمات­ رسانی می­ کردند. بولسونارو علناً ضمن محکوم نمودن گروه­ های اعزامی از کوبا، آنان را به ناراست پزشکان تقلبی­ای نامید که مأمور «تشکیل احزاب چریکی و آموزش مردم هستند». بدین ترتیب شمار زیادی از تیم های پزشکی را که تعدادشان به 10,000 تن می­ رسید از برزیل بیرون کرد. اما با گسترش ویروس کرونا، بولسونارو  ترامپیست و پروفاشیست ناچار شد فوراً این پزشکان را از همان راهی که بیرون کرده بود مجددا بازگردانده و مجوز فعالیت 1,800 پزشک کوبایی را صادر کند تا به مناطقی که سابقاً تحت پوشش داشتند بازگشته و مشغول خدمات­ رسانی شوند. در پانزدهم ماه مارس 2020، ژائو گاباردو، قائم مقام وزارت بهداشت برزیل، از کوبا خواست 8000 نفر از پزشکان اخراج ­شده را به برزیل بازگرداند.

 

 تاریخ دراز دامن همبستگی ملی و انترناسیونالیستی

تحول­ آفرین کوبا در عرصه پزشکی

پیشینه اعزام پزشکان کوبایی به سراسر دنیا در زمان وقوع فجایع مختلف به سال 1960 یعنی یک سال پس از انقلاب کوبا باز می­ گردد. پس از زلزله وحشتناک شیلی که 5000 قربانی گرفت، کوبا یک تیم پزشکی به این کشور اعزام کرد. در پی فاجعه چرنوبیل که در سال 1990 رخ داد، کوبا میزبان 18000 نفر از آسیب­ دیدگان این واقعه از روسیه بود تا کار معالجه و مراقبت از آنان را انجام دهد. اجرای طرح­ های فراگیر اهدای خون در زمان وقوع بلایای طبیعی نیز در کارنامه اقدامات کوبا قابل مشاهده است.

کوبا در سال 2005 باریگارد پزشکی هِنری ریو را تأسیس کرد. باریگارد هِنری ریو متشکل از نیروهای پزشک داوطلبی است که تخصص آنها انجام مراقبت­ های پزشکی در شرایط بحرانی همچون شیوع بیماری­ های همه­ گیر و بلایای طبیعی است. پزشکانی که هم­ اکنون در ایتالیا یا هر جای دیگر دنیا با کووید-‏‏19 مبارزه می­ کنند عضوی از این نهاد پزشکی انقلابی و انترناسیونالیست هستند. این جمعیت به یاد سرباز آمریکایی قرن نوزدهمی نام­ گذاری شده است؛ هِنری ریو که در سال 1868 وقتی 18 سال داشت در گروه موسیقی نظامی ارتش آمریکا طبل می­زد. وی در قیام ضد مستعمراتی کوبا در برابر اسپانیا به ارتش آزادی­بخش کوبا پیوست و هشت سال بعد در جنگ کشته شد. سازمان بهداشت جهانی در سال 2017 جایزه مشهور بهداشت عمومی را به پاس «خدمات 12 ساله اورژانس پزشکی به بیش 5/3 میلیون نفر از مبتلایان به بیماری­های همه­ گیر در 21 کشور دنیا» به جمعیت هِنری ریو داد.

در سال 2014 همزمان با دوران شیوع ابولا، کوبا بیش از 460 پزشک و پرستار را برای مدیریت اقدامات مبارزه با این بیماری روانه غرب آفریقا کرد. باریگارد هِنری ریو مجری گسترده­ ترین عملیات پزشکی دنیا در سیرالئون، گینه و لیبریا بود. علی­رغم سروصداهای جو بایدن در مباحثات اخیر انتخاباتی دموکرات­ ها، این کوبا بود که مبارزه با ابولا را در آفریقا رهبری کرد. کوبا پزشکانی را برای معالجه بیماران مبتلا به ابولا گسیل کرد در حالی که آمریکا تنها کاری که کرد آن بود که ارتش خود را با تأخیر به غرب آفریقا فرستاد.

 

فقط  سوسیالیسم می­تواند این بحران را حل کند

در حال حاضر همه شاهد شکست سرمایه­ داری و ناتوانی آن در مقابله با بحران کروناویروس هستیم. اخراج گسترده ی کارگران در آمریکا وضعیت بسیار وخیمی پدید خواهد آورد. هزاران آمریکایی خواهند مرد. بسیاری از مردم شغل خود را از دست داده­ اند و تعداد بی­شمار دیگری نیز در هفته­ های آینده بیکار خواهند شد. تعداد بی­خانمان­ ها که اکنون 650،000 نفر است به سرعت افزایش پیدا خواهد کرد. تا پیش از این بحران، تقریباً 90 میلیون سالمند آمریکایی از پوشش بیمه­ای برخوردار نبوده یا از شمول آن خارج شده بودند. در آینده با بازنشستگی عده­ ای دیگر، به این تعداد افزوده خواهد شد. طبقه ی کارگر آمریکا از بیماری­ های قابل­ پیشگیری رنج خواهند برد. بدین ترتیب ناچارند به داروهای سهمیه­ بندی­ شده یا ضروری مانند انسولین روی آورده و آن قدر بابت خرید آنها هزینه کنند تا دیگر آهی در بساط نداشته باشند.

سرمایه­ داری آمریکا به جای اولویت­دادن به نیازهای انسانی و نجات جان انسان­ها، بحران موجود را فرصتی برای تشدید استثمار طبقه کارگر می­ داند. سرمایه­ داران از خزانه ی عمومی - یعنی از مالیات های نیروی کار و زحمت - برداشت می­ کنند و همزمان در تلاشند با شعارها راسیستی و نژادپرستانه و تدابیر و اقدامات پروفاشیستی دغل کارانه پشت سر شهروند -کارگران خود برعلیه مهاجر- کارگران غیرخودی پنهان شده تا با استثمارهرچه بیشتر آنها، جیب­ های خود را از سودهای تازه تر پر کنند.

 

سخن کوتاه

کوبا -با تمامی محدودیت های که از آن رنج می برد- نیز مانند آمریکا گرفتار کروناویروس است اما به بیماری نابرابری طبقاتی، راسیسم، نژادپرستی، زن ستیزی  و طبعیت ستیزی و... مبتلا نیست. هیچ یک از شهروندان کوبا از خدمات پزشکی که در بالاترین کیفیت ارائه می­ شود، محروم نیستند. هیچ کدام بی­خانمان یا بیکار نخواهند شد و زیر بار قرض کمر خم نخواهند کرد. هیچ یک گرسنه نخواهند ماند تا فرادستان، «آقازاده ها»، «ژن های برتر»، نورچشمی­ ها چپاول، عیش و نوش و سورچرانی کنند.

بخشی از مطالبات چپ سوسیالیستی در ایران و در سطح بین المللی بایسته است که در این راستا باشد/ به تحریم ها علیه مردم کوبا، ونزوئلا و ایران پایان دهید! بیمارستان­ ها، شرکت­ های داروسازی و تأمین­ کنندگان دارو را ملی کنید! بانک­ ها را ملی کنید! نظام پزشکی دنیا را همین حالا ملی کنید!

 

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

یادداشت‌ها

دنباله‌ی کوه‌پیمایی با نوه‌ها و گپ‌وگفت درباره‌ی «مؤلفه»[در جنبش]

این یک مقاله‌ی تحلیلی نیست. نگاهی مادرانه است، برخاسته از درد و دغدغه‌ی

پُر رنج شهریور و مهر 1401 تاکنون

                                                                                                                  *****

ـ خانوم دکتر این چیه، چقدر خوشمزه‌ ست؟ یادمون بدین با چی درست کردین؟

ـ نوش بشه بهتون زری جون، موادش هویج و کدو و سیب‌زمینی رنده شده، تخم مرغ، نمک و فلفل و نون. البته برای شما جوونا خیارشور هم توی لقمه‌هاتون گذاشتم.

ـ واا، چه راحت. پس منم میتونم درست کنم.

ـ زری جون مامان بزرگم یه آشپز بی نظیرِ توی خانواده و فامیله!

ادامه مطلب...

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیست‌ودوم

دو پاراگرافِ آخر از قسمت بیستم‌‌ویکم

در این نیمه شب یازدهم شهریور کوچه نقاشهای خیابان لُرزاده در ازدحام بی نظیری از مردم انباشه بود. اکثراً لباس راحتی خانه دربر داشتند. همسایگان قسمت پائین کوچه به بالاتر آمده بودند. همه در جوّی از حیرت و تک توک در اعتراض بودند. مأمورین در جواب «اینا چکار کردن مگه؟» میگفتند «خرابکارند» میخواستن محله شما رو بفرستن رو هوا.

ادامه مطلب...

پرسشی از مقوله‌ی [مؤلفه در جنبش]

در باره سنت باید معنی «سیرت» و «طبیعت» جنبشهای مردمی یا همونطور که شما گفتی (جنبش های توده ای) را از دو منظر دید؛ اول «رویّه و روشِ» تاکنونی رویدادها یا همان جنبشها، دوم به معنی «وجه ضروری تغییر» یا دقیقتر «وجه لازمِ حرکت».

ادامه مطلب...

خاطرات یک دوست ـ قسمت بیستم‌ویکم

دو پاراگرافِ آخر از قسمت بیستم

بخصوص کار تیمی هدف تبلیغی برای حرکت های«توده ای» را نیز همیشه منظور نظر خودش داشت. معمولا برای تیم های نظامی امکان حضور هر دو عرصه کارچریکی و کار تبلیغی درمیان توده های کارگری و یا دانشجویی وجود نداشت. مسئله ای که بعنوان یک تناقض تکنیکی و تاکتیکی تا آخر بهمراه فعالیت های سیاسی مخفیانه برای چریک­های شهری م. ل. باقی ماند. این صرف نظر از گرایشات طبقاتی نهفته در اینگونه مبارزات است که جای خودش را دارد.

ادامه مطلب...

مهمانی تولد مامان سحر و جمع دوستان صابر و (نشریه غیررسمی «بولتن دانشجو»)

ـ ماهی جون بچه­ها رو که بهتون معرفی کردم؟

ـ آره صابر جون معرفیت کامل بود عزیزم، البته بعضی هاشون رو از قبل میشناختم.

ـ خانم دکتر جان؛ اجازه میدین مهمونی رو به نشست تبادل فکری تبدیل کنیم(خنده جمعی).

ـ صاحب خونه باید اجازه بده جونم، من خودم مهمونم. سحر جون ببین بچه ها چی میگن مادر.

ـ مادر جون برنامه را صابر گذاشته، من حرفی ندارم. فقط بشرط اینکه شما رو خسته نکنن.

ادامه مطلب...

* مبارزات کارگری در ایران:

* کتاب و داستان کوتاه:

* ترجمه:


* گروندریسه

کالاها همه پول گذرا هستند. پول، کالای ماندنی است. هر چه تقسیم کار بیشتر شود، فراوردۀ بی واسطه، خاصیت میانجی بودن خود را در مبادلات بیشتر از دست می دهد. ضرورت یک وسیلۀ عام برای مبادله، وسیله ای مستقل از تولیدات خاص منفرد، بیشتر احساس میشود. وجود پول مستلزم تصور جدائی ارزش چیزها از جوهر مادی آنهاست.

* دست نوشته های اقتصادی و فلسفی

اگر محصول کار به کارگر تعلق نداشته باشد، اگر این محصول چون نیروئی بیگانه در برابر او قد علم میکند، فقط از آن جهت است که به آدم دیگری غیر از کارگر تعلق دارد. اگر فعالیت کارگر مایه عذاب و شکنجۀ اوست، پس باید برای دیگری منبع لذت و شادمانی زندگی اش باشد. نه خدا، نه طبیعت، بلکه فقط خود آدمی است که میتواند این نیروی بیگانه بر آدمی باشد.

* سرمایه (کاپیتال)

بمحض آنکه ابزار از آلتی در دست انسان مبدل به جزئی از یک دستگاه مکانیکى، مبدل به جزئی از یک ماشین شد، مکانیزم محرک نیز شکل مستقلی یافت که از قید محدودیت‌های نیروی انسانی بکلى آزاد بود. و همین که چنین شد، یک تک ماشین، که تا اینجا مورد بررسى ما بوده است، به مرتبۀ جزئى از اجزای یک سیستم تولید ماشینى سقوط کرد.

top