چگونگی وضعیت مالی اتحادیه اروپا، هلند و 30 سؤال دیگر در شرایط بحران کروناویروس

• چاپ
• ایمیل

طی تعطیلات آخرهفته‌ی عید پاک، کشورهای اوپک برای کاهش تولید 10 میلیون بشکه در سراسر جهان با روسیه و دیگر کشورها به‌توافق رسیدند. اما خیلی زود مشخص شد که این کاهش کافی نیست. علاوه براین، مشخص نیست که سهم آمریکا در این کاهش چقدر است. در آن کشور، در بسیاری از ایالت‌ها انعقاد توافق‌ تولید بین شرکت‌های نفتی ممنوع است، اما قیمت پایین نفت این امر را آشکار می‌سازد که بسیاری از شرکت‌ها مجبورند، تولید نفت شِل را با قیمت پایین، مشخصاً به‌دلیل هزینه‌های بالا برای استخراج، متوقف کنند.

چگونگی وضعیت مالی اتحادیه اروپا، هلند و 30 سؤال دیگر

در شرایط بحران کروناویروس

قسمت چهارم

ترجمه: آزاده ادیب

منبع: این‌جا https://www.nrc.nl/nieuws/2020/03/26/economische-effecten-van-de-coronacrisis-a3994904

این نوشته شامل 31 پرسش و پاسخ‌ درباره‌ی این است که چگونه شیوع کووید-19 سلامت و اقتصاد جامعه را به‌خطر انداخته است. بخشی از مردم هلند در خانه کار می‌کنند، شرکت‌های بسیاری تعطیل شده‌اند، و بازار سهام نیز در نوسان است. کشورهای اروپایی درگیرِ انجام اقدامات یا مقررات اضطراری‌اند. همه‌ی این رویدادها سؤالاتی را ایجاد می‌کنند: سؤالات شخصی، سؤالاتی درباره‌ی اقتصاد کلان، و هم‌چنین سؤالاتی درباره‌ی بازار کار و دیگر بازارها.

 10ـ آیا رکود اقتصادی پس از کروناویروس

با بحران‌های اقتصادی قبلی قابل مقایسه است؟

رکود اقتصادی [پس از] کروناویروس بی‌همتاست. بحران اعتباری سال‌های 2009-2008 در بخش مالی‌ـ‌اعتباری سربرآورد، و [بدنه‌ی] واقعی اقتصاد را تحت تأثیر قرارداد. [این بحران ناشی از کارکرد خودِ سیستم اقتصادی بود؛ درصورتی‌که] بحران کنونی [و آن‌چه بعداً واقع خواهد شد] در اثر همه‌گیری بیماری کروناست که منجر به‌فلج شدن بخش بزرگی از زندگی عمومی و هم‌چنین سازوکارهای اقتصادی شده است. این وضعیت چه‌بسا به‌و‌سطه‌ی کمک بخش مالی تشدید شود: [چراکه] به‌واقع یک انفجار اعتبار رخ داده است. به‌عبارتی، بحران اعتباری پیشین با وام‌های جدید پرداخت شد. نرخ بهره‌های پایین باعث شد که دولت‌ها و شرکت‌های متزلزل بتوانند وام‌های جدید خود را ارزان بپردازند. [تکرار] این مورد باعث نگرانی است.

 پل کرومان Paul Krugman اقتصاددان آمریکایی، بحران کوید-19 را با بحران نفت در سال 1973 مقایسه می‌کند. چراکه درست همانند آن زمان هردو طرفِ رابطه‌ی اقتصادی (یعنی: مصرف‌کننده و شرکت سرمایه‌گذار) آسیب می‌دیدند؛ این درصورتی بود که طرفِ عرضه‌کننده‌ی نفت تلاش می‌کرد تا از عرضه [به‌قیمت آن زمان] خودداری کند. این مقارنه و هم‌بودی هم‌چنین باعث می‌شود که این بحران با وضعیت اقتصادی زمان جنگ مقایسه شود، یعنی زمانی که زندگی عمومی متوقف شده بود.

بیماری همه‌گیر کنونی بی‌سابقه و غیرقابل پیش‌بینی است. هیچ‌کس نمی‌داند که کنترل ویروس، [ابداع] داروهای مؤثر ویا واکسیناسیون چه مدت طول می‌کشد. در رابطه با اهمیت و توجه به‌تخریب اقتصادی و رنج‌های انسانی‌، باید به‌دنبال این همه‌گیری منتظر مباحثی بود که با شک و تردید شروع می‌شود: [این بحث در رابطه با ارجحیت داشتن یکی بردیگری: جان انسان‌ها یا وضعیت اقتصادی] مهم نیست که چه اندازه این بحث ناخوش‌آیند باشد. [اما از واقعیت گریزی نیست].

 11ـ  آیا بحران کروناویروس برای شرایط جوّی مفید است؟

[این روزها] به‌ندرت هواپیمایی پرواز می‌کند، وسایل نقلیه درجاده‌ها به‌کم‌تراز نصف رسیده‌اند، و مصرف نفت در عرصه‌ی جهانی به‌یک‌سوم کاهش یافته است. بنابراین، به‌نظرمی‌رسد که کروناویروس درکنار همه‌ی بدبختی‌هایی که ایجاد کرده، برای آب و هوا و شرایط جوّی مفید بوده است. درحال حاضر انتشار گازهای گل‌خانه‌ای کاهش قابل ملاحظه‌ای را نشان می‌دهد.

این خبرخوب برای کوتاه‌مدت است، اما سؤال این است که آیا تأثیرات وضعیت موجود در بلندمدت هم مثبت خواهد بود. عواقب این وضعیت تاحدی در حال روشن شدن است. برای مثال، کنفرانس جهانی آب و هوا در گلاسکو در پاییز امسال برگزار نمی‌شود. این جلسه می‌بایست دست‌یابی به‌موفقیت اساسی در تحقق اهدافی باشد که در سال 2015 براساس توافق‌نامه‌ی پاریس به‌روی کاغذ آمد. نشست گلاسکو هم‌چنین به‌مثابه‌ی عامل تهدیدکننده/بازدارنده برای اتحادیه اروپا عمل کرده که توافق نامه سبز را اعلام کرده بود. در این توافق‌نامه هنوز در باره‌ی هدف جدی‌ترِ کاهش انتشار CO2 توافقی صورت نگرفته است.

آخرین تحولات آب و هوا، طبیعت و پایاییِ [محیط زیست]

اجرای توافق‌نامه اقلیمی هلند به‌واسطه بحران کروناویروس می‌تواند به‌تأخیر بیافتد. برای مثال، 30 منطقه‌ای که هلند به‌آن تقسیم شده است،  برنامه‌های خود را در رابطه با انرژی پایدار چهارماه دیرتر ارائه می‌دهند. بدین‌معنی که در وضعیت کنونیْ طرح‌های استراتژیک منطقه‌ای را به‌جای یک ژوئن، اول اکتبر 2020 اعلام می‌کنند.

تأثیردیگر، پایین آمدن قیمت سوخت‌هاست. این امر باعث می‌شود توجه به‌راه‌حل پایدارتر که هم‌اکنون در بعضی موارد بسیار گران به‌نظر می‌رسد، جذابیت کم‌تری داشته باشد. هر کس که بیش‌تر از 2 یورو برای یک لیتر بنزین بپردازد، احتمالاً زودتر به‌طرف استفاده از ماشین برقی کشیده می‌شود.

[بررسی] تأثیرات طولانی‌مدت کرونا به‌این پرسشِ [هنوز بی‌جواب] بستگی دارد که آیا این ویروس در ذهنیت شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان ـ‌در مقیاس بزرگ‌ـ [چگونه] تأثیرگذار خواهد بود. ده سال قبل، پس از بحران مالی، وضعیت این‌چنین نبود، اما هم‌اکنون تعداد هرچه بیش‌تری از افرادْ کروناویروس را به‌عنوان گزینه‌ی ‌روش متفاوتی از زندگی می‌بینند. این به‌معنیِ روشی در تولید و مصرف است که باید بیش‌تر متوجه تأثیرات زیست‌محیطی باشد. بنابراین، برای مثال، جابه‌جایی کم‌تر و رفتاری متفاوتی با حیوانات به‌منظور جلوگیری از بُروز بحران بعدی که در چند سال آینده [احتمالاً واقع خواهد شد]!

به‌دنبال اِبراز ‌نظرِ ویبس Wiebes، وزیر تغییرات جوّی [و هم‌چنین وزیر اقتصاد هلند]، که در نامه‌ای به‌مجلس نمایندگان ارسال داشت، هم‌اکنون این مجلس درحال بررسی چگونگی ترکیب سیاست بهبود اقتصادیِ بعد از بحران کرونا «به‌شیوه‌ای است که در عین‌حال کمک کند تا اثرات مخرب بر تغییرات جوّی نیز خنثی شود». در مطالعه‌ای‌که مجلس نمایندگان [یا کابینه het kabinet] در رابطه با بهبود اقتصادیِ به‌اصطلاح سبز انجام می‌دهد، در واقع در جستجوی «چگونگی اقداماتی است‌که بتواند به‌بهبود سبز شدن اقتصاد و بالعکس» کمک کند. در مطالعه‌ی‌ مجلس نمایندگان در رابطه با بهبود اقتصادیِ به‌اصطلاح سبز «چگونگی اقداماتی مورد بررسی قرار می‌گیرد ‌که ‌بتواند به‌بهبود به‌سبز شدن اقتصاد و بالعکس» کمک کند. کابینه می‌خواهد طرح‌های جدید خودرا تا قبل از شروع تابستان ارائه بدهد. فرانس تی‌مِرمان Frans Timmermans عضو هلندی کمیسیون اروپا [که 27 عضو دارد] در مصاحبه‌ای با همین روزنامه (NRC) از ترکیب طرح بازآفرینی اقتصاد با سیاست‌های سرعت‌بخشنده به‌بهبود وضعیت جّوی و آب‌وهوایی، و هم‌چنین از سیاست تعامل با حیوانات حمایت می‌کند تا از وقوع بحرانی [همانند بحران کنونی] در سال‌های آتی جلوگیری شود.

 12ـ بحران کرونا چه تأثیری بر بازار نفت می‌گذارد؟

کسی که مرتباً باک ماشینش را بنزین پُر می‌کند، بدون شک متوجه این امر قابل توجه شده است که این سوخت در ماه آوریل 10 درصد از ماه مارس ارزان‌تر شده است. این امر نتیجه‌ی رکود دردآور قیمت نفت به‌خاطر بحران کروناست.

در آغاز سال جاری وقتی که ویروس کرونا در سراسر جهان به‌شدت جدی گرفته شد، هر بشکه نفت برنت بیش از 65 دلار هزینه داشت. در ماه مارس به‌پایین‌ترین نرخ رسید، یعنی وقتی که قیمت به‌زیر 20 دلار سقوط کرد. برای نفت آمریکاWTI  (West Texas Intermediate) این شکاف حتی عمیق‌تر هم بود. نفت آمریکاWTI  در اواسط ماه آوریل حتی با قیمت‌های منفی [یعنی: زیر صفر] محاسبه می‌شد. این اتفاق تحت تأثیر انقضای قراردادهایی که مربوط به‌آینده بود، واقع شد؛ چراکه معامله‌گران به‌خاطر نبود ظرفیت ذخیره‌ی کافی می‌خواستند از شر نفت سفارش داده شده خلاص شوند. چنین موردی هرگز قبلاً اتفاق نیفتاده بود.

[این‌بار] دلیل ارزان شدن نفت در صنعت نفت پدیده بسیار نادری است: تقاصای پایین. در طول 35 سال گذشته، تقاضا برای نفت فقط موقع بحران مالی 2009 کاهش یافت. معمولاً سالانه درخواست برای گاز، نفت سفید و روغن‌های صنعتی افزایش می‌یابد.

این امر درحال حاضر متفاوت است. برآورد می‌شود که ‌اکنون تقاضا به‌دلیل بحران در حدود 30 درصد کاهش یافته است: بسیاری از شرکت‌ها با نیمی از نیروهای‌شان کار می‌کنند، و ترافیک تقریباً به‌نصف کاهش یافته است. مصرف روزانه از 100 میلیون بشکه به 70میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. در این میان، تولیدکنندگان عمده‌ (یعنی: ایالات متحده، عربستان سعودی و روسیه) در مورد محدودیت تولید بحث و مشاجره دارند که حتی به‌تولید بیش‌تر توسط روسیه و عربستان نیز منجر گردید. [لازم به‌یادآوری است که تاریخ انتشار این مقاله هشتم ماه می بود، و ادامه‌ی ترجمه‌ی آن نوعی روایت تاریخی به‌حساب می‌آید].

طی تعطیلات آخرهفته‌ی عید پاک، کشورهای اوپک برای کاهش تولید 10 میلیون بشکه در سراسر جهان با روسیه و دیگر کشورها به‌توافق رسیدند. اما خیلی زود مشخص شد که این کاهش کافی نیست. علاوه براین، مشخص نیست که سهم آمریکا در این کاهش چقدر است. در آن کشور، در بسیاری از ایالت‌ها انعقاد توافق‌ تولید بین شرکت‌های نفتی ممنوع است، اما قیمت پایین نفت این امر را آشکار می‌سازد که بسیاری از شرکت‌ها مجبورند، تولید نفت شِل را با قیمت پایین، مشخصاً به‌دلیل هزینه‌های بالا برای استخراج، متوقف کنند.

 در ماه ژوین نشست جدیدی برای اوپک برنامه‌ریزی شده است. از این‌رو می‌توان دید که توافق‌های مربوط به‌محدود کردن تولید، که از تاریخ یک می اعمال می‌شود، تا حدودی به‌افزایش قیمت‌ها کمک می‌کند [یا نه]. با توجه به‌بحران جاری، بدیهی است که کشورهای اوپک زودتر هم ملاقات خواهند کرد. انبارهای نفت و فرآورده‌های نفتی در حال پرشدن هرچه بیش‌ترند و برای استفاده از تانکرها و پایانه‌های نفتی باید کرایه پرداخت.