پدربزرگ یک سوسیالیست حقیقی بود
- قربون دستت عزیزم، واقعاً آشپزیت حرف نداره! بابا بزرگت میگفت که هفت جور غذا بلده که یکی از یکیش عالیتره. بعدش با تخم مرغ: نیمرو؛ با آرد و تخم مرغ: خاگینه؛ با تخم مرغ (و سیبزمینی و سبزی و خیلی چیزهای دیگه(: چند جور کوکو؛ با قارچ و لوبیا و چیزهایی مثل اینها: چند جور خوراک آبپزِ مندرآوردی میذاشت جلومون. بعد از همه اینا، برای تکمیل هنرش هر کدوم رو میگفت با چه نونی باید خورد.
- حتماً نمک و فلفل و ادویهش هم متفاوت بود؟
- نه مادر، میگفت اینا قرتی بازیه؛ فقط نمک و فلفل رو میذاشت سرِ سفره. میگفت طعمش سلفسرویسه.
- مامان جون، بابام دموکرات بود دیگه!
- وااای، نه، ننه جون؛ او حقیقتاً یک سوسیالیست بود، کسی رو مثلش در رعایت حق دیگری و رفتار دمکراتیک ندیدم. تعریفش از «آزادی انسان» هیچ کم وکاستی از زندگی کردنش نداشت. قربونتون برم که اینقدر با من همدلین و از حرفام اینجور با رغبت استقبال میکنین.
- مامان بزرگ... شما یه مادربزرگ معمولی نیستین، شما استاد ممتاز مردمشناسی هستین، مبارز و انقلابی هم هستین، خلاصه که خیلی جیگرین! حالا برامون از آخرین مقالهتون بگین. توی یکی/دوتا از سایتها اومده بود. دیدمشون.
- آره مامان برامون بگین، غذا از صابر (پسر خانهدارِ خودم)، دِسرش هم از شما.
- مادر؛ خلاصهش توی این نوشته خواستم بگم، آزادی معنایی «تر و تازهتر» باید پیدا کنه که توی این خواستههای شما جوونها ممکنه تعمیق پیدا کنه. «آزادی واقعی با حرکت بهطرف ایجاد مناسبات رفیقانه، طبقاتی و همیاریکننده و بالاخره با ایجاد جامعهای که در آن استثمار انسان از انسان و مالکیت خصوصی درحال ازبین باشه ممکنه و لاغیر». آخه چهجوری میشه هم نظام استثماری باشه و هم از آزادی حرف زده بشه؟
- اینکه شما میگین از آزادیهایی که لیبرالها در قالبهایی نظریهپردازی و دستهبندی میکنن خیلی اونورتره؟
- هُدا، چیزی که مامان ماهی میگه از همهی مدلهای پیاده شده «دموکراسی»های سرمایهداری رد میشه!
- عزیزای دلم، صابرم، هُدای خوشگلم، سحرم عزیزم، شکلهای دموکراسی اروپایی، آمریکایی و آسیایی (که برجستهترین و تازهترین مدلش امروزه رو توی هند پیاده کردن)، هرسهتاتون میشناسین. اینا همهشون در یک کلام فقط فرمهایی برای بقای همین نظامها هستن.
- ماهی جون، هند تونسته تکثر قومی و دینی رو با دموکراسیش پوشش بده!
- آره دخترم سحرِ عزیزم، این وضعیت یک جامعه «نو بورژواییه» که بهش میگن غول جدید اقتصادی. غولی که هنوز هم درگیریهای خونین بین مسلمانها و هندوها وجود دارد، و روزانه هم جون هزاران جوونِ مثل دستهی گل رو میگیره. آخه عزیزم، میدونی که همهی این بهاصطلاح دموکراسیها روی بستر اقتصادی شبیه بههم بنا شدن.
- منظورت مدلِ اقتصادی رقابتیِ بازار آزاده، ماهی جون؟
- درسته پسرم. روی بهرهکشی و روی سود که خدای همهی خداهاست!
- مامان ماهی، پس این «جنبش» ما چی داره که باید فرق کنه «آزادی (یا دموکراسی)خواهیش»؟
- هُدا جون، یادته دوستای دبیرت راجع بهمدارس چی میگفتن؟
- آره مامان بزرگ؛ میگفتن محصلها میگن «ما نمیخوایم هر چرندی رو بریزن توی کلهمون. کتابهای آموزشی نباید مزخرفات ایدئولوژیک اون بالابالاییها رو بکنند کتاب درسی که ما باید با زور بکنیم تو کلهمون.»
- این حرف درسته؛ گرچه هنوز یک طرح واضح برای آینده نیست، اما یک مطالبه حقیقتاً «آزادی خواهانه» و نسبتاً سوسیالیستیه که اگر روش کار بشه، میتونه به یه خواست سوسیالیستی درست و حسابی ارتقا پیدا کنه. این بچهها میدونن که منافع جامعه با منافعِ طبقه حاکم چقدر فرق داره. میدونی که در اینجا کمیتههای تدوین کتابهای درسی (مثل همهی کشورهای دیگه) کاملاً دستوری عمل میکنن، و هر مزخرفی رو که با سیاستهای کلی نظامْ درهموبرهم میکنن و ابائی هم از بافتن اکاذیب بهجای حقایق ندارن. مهم اینه که برای غارت و بهرهکشی روپوشی عاریهای از دروغ بدوزن.
*****
ـ شما توی مقالهتون از مردم در برابر نامردم صحبت میکنین!
ـ درسته عزیزم، اگه از نگاه تاریخی ببینیم؛ معنای مردم شاملِ اون گروههایی میشه که یک وجه مشترک دارن، و اون در حاکمیت نبودن طبقات فرودستِ جامعه است، کسانیکه تحتِ حاکمیت نظام جهانی داخلی و سرمایه هستن. همین هم باعت میشه که برای همراهی و همبایی در خیزش اجتماعی یه ارزش پیدا میکنن.
ـ مامان ماهی، صابر اشتباه نمیکنه؟ یعنی بهمیزان حضور و تأثیرشون در خیزش و جنبش بستگی نداره؟
ـ هُدا جون، دخترم، مردم در برابر ضدمردم نهادی تغییرپذیرند (اصطلاحاً بهشون میگن آنتیتزی). ممکنه این یا اون فرد یا حتی گروه درابتدا وارد در کنشهای اجتماعی نشن، اما دلخواهاشون اتفاقیه که تغییر رو باعث میشه و بهخصوص بهطور واضح خواهان پایان این رنج و مصیبتاند.
ـ پس نامردم چطوری مشخص میشن؟ فقط بودن توی حلقه حاکما؟
ـ حلقه حاکمان بخشی هستن که ادارهکننده نظام سرمایهداریاند، در این ساختار اداری کسانی هم وجود دارن که از سرِ استیصال یا ناآگاهیْ منافع دستگاه محافظِ حکومت را اداره میکنند و با حلقه حاکمین فرق میکنن.
ـ عدهای شون هم انگلی (منظورم لمپنی) زندگی میکنن.
ـ درسته پسرم، اینها افراد بیهویت انسانی و اجتماعی هستن. البته با گسترش جنبش تکلیف بسیاری از کارکنان دولتی و نظامی رده پائین و مردد، و عناصر ناآگاهشون روشن میشه و خودشون رو از آلت دست و فرمانبر حاکمیت بودن در مییارن و در جانب همراهی و همدلی با «مردم» قرار میگیرن. اونهایی هم که در این لحظات دورانساز میمانند و ابزار اعمال قدرت یا سرکوب حاکمیت را بازی میکنند، رودرروی مردم قرار میگیرن، ضدمردماند.
یادداشتها
خاطرات یک دوست ـ قسمت چهاردهم
دو پاراگرافِ آخر از قسمت سیزدهم
من بعد از زندان خیلی مورد تفقد عمه مریم قرارگرفتم. روحیهای سلحشور داشت که مکثی معنادار نیز بهآن افزوده شده بود. دخترش هم که نامزد یکی ازدوستان همرزم اسکندر بود، همچون مادر در جدالهای زمانه درگیر شده بود. در دو دورهای که در زندان بودم، عمه پشتوانه معنوی و روحی مادرم بود و بهخوبی از عهدهی چنین وظیفهای برآمده بود.
ادامه مطلب...مصاحبهی «ژورنال دانشجو» با مادر بزرگ
ـ بچهها شما رو ماهی جون صدا میکنن؛ لطفاً خودتان را بیشتر معرفی کنید!
«من» یک زن هفتاد و سه سالهام، در دانشگاه مردمشناسی درس میدَم. یک دختر و دو نوه هم دارم... (خنده...)!!
ـ خب، اصلاً اهل کجا هستید؟
ـ ما اصلاً بختیاری هستیم، از ایلات هفتلنگ؛ اما از حدود 200 سال پیش سکنانشین بودیم و اجدادمان در اصفهان ساکن بودهاند.
ادامه مطلب...دغدغهی پُررنج شهریور و مهرماه
ـ صابرجون خوش اومدی مادر.
ـ ماهی جون قربونتون برم. چه بوی خوشی راه انداختین، قورمه سبزیه؟
ـ آره عزیزم؛ دیگه کارش تمومه، الآن خاموشاش میکنم. برات چای بیارم یا قهوهی دِمکرده؟
ـ آخیی، چه حالی بکنم من امروز! قهوه، ماهی جون، قهوه! امروز مشتاق خیلی چیزا بودم، برا همین هم اومدم پیشتون. قهوه هم برای منِ شکمو حالی میده. بهخصوص که از دیروز گیرم نیومده.
ادامه مطلب...خیزش، جنبش، انقلاب
ـ ماهی جون شما توی یکی از کتابهاتون بهمعانی «جنبش، قیام و انقلاب» پرداختین.
ـ مامان سحر، معانی و مباحث تعریف شده تو کتاب ماهی جون خیلی بیشتر از این سهتا هستن؛ مثلاً شورش و بلوا هم هست. اما یادم نمییاد از خیزش چیزی گفته باشن. درسته مامان بزرگ؟
ـ آره هدا جونم، یادش بخیر بابا بزرگتون اصرار داشت که من برَم درس بخونم و راجع بهمباحث جامعه شناسی تحقیق کنم. اینهم شد که من شدم اولین معلم مردمشناسی دانشگاه.
ادامه مطلب...پدربزرگ یک سوسیالیست حقیقی بود
- قربون دستت عزیزم، واقعاً آشپزیت حرف نداره! بابا بزرگت میگفت که هفت جور غذا بلده که یکی از یکیش عالیتره. بعدش با تخم مرغ: نیمرو؛ با آرد و تخم مرغ: خاگینه؛ با تخم مرغ (و سیبزمینی و سبزی و خیلی چیزهای دیگه(: چند جور کوکو؛ با قارچ و لوبیا و چیزهایی مثل اینها: چند جور خوراک آبپزِ مندرآوردی میذاشت جلومون. بعد از همه اینا، برای تکمیل هنرش هر کدوم رو میگفت با چه نونی باید خورد.
ادامه مطلب...* مبارزات کارگری در ایران:
- فیل تنومند «گروه صنعتی کفش ملی»
- بیانیه شماره دوم کمیته دفاع از کارگران اعتصابی
- تشکل مستقلِ محدود یا تشکل «گسترده»ی وابسته؟!
- این یک بیانیهی کارگری نیست!
- آیا کافکا بهایران هم میرود تا از هفتتپه بازدید کند !؟
- نامهای برای تو رفیق
- مبارزه طبقاتی و حداقل مزد
- ما و سوسیال دمکراسی- قسمت اول
- تجمع اول ماه می: بازخوانی مواضع
- از عصیان همگانی برعلیه گرانی تا قیام انقلابی برعلیه نظام سرمایهداری!؟
- ائتلاف مقدس
- وقتی سکه یک پول سیاه است!
- دو زمین [در امر مبارزهی طبقاتی]
- «شوراگراییِ» خردهبورژوایی و اسماعیل بخشی
- در مذمت قیام بیسر!
- هفتتپه، تاکتیکها و راستای طبقاتی
- تقاضای حکم اعدام برای «جرجیس»!؟
- سکۀ ضرب شدۀ فمنیسم
- نکاتی درباره اعتصاب معلمان
- تردستی و تاریخ، در نقد محمدرضا سوداگر و سید جواد طباطبایی
- دختران مصلوب خیابان انقلاب
- «رژیمچنج» یا سرنگونی سوسیالیستی؟!
- هفتتپه و پاسخی دوستانه بهسؤال یک دوست
- اتحادیه آزاد در هفتتپه چکار میکند؟
- دربارهی جنبش 96؛ سرنگونی یا انقلاب اجتماعی!؟
- دربارهی ماهیت و راهکارهای سیاسیـطبقاتی جنبش دیماه 96
- زلزلهی کرمانشاه، ستیز جناحها و جایگاه چپِ آکسیونیست!؟
- «اتحادیه مستقل کارگران ایران» از تخیل تا شایعه
- هزارتوی تعیین دستمزد در آینه هزارتوی چپهای منفرد و «متشکل»
- شلاق در مقابله با نوزایی در جنبش کارگری
- اعتماد کارگران رایگان بهدست نمیآید
- زحمتکشان آذری زبان در بیراههی «ستم ملی»
- رضا رخشان ـ منتقدین او ـ یارانهها (قسمت دوم)
- رضا رخشان ـ منتقدین او ـ یارانهها (قسمت اول)
- در اندوه مرگ یک رفیق
- دفاع از جنبش مستقل کارگری
- اطلاعیه پایان همکاری با «اتحاد بینالمللی در حمایت از کارگران در ایران»
- امضا برعلیه «دولت»، اما با کمک حکومتیان ضد«دولت»!!
- توطئهی خانه «کارگر»؛ کارگر ایرانی افغانیتبار و سازمانیابی طبقاتی در ایران
- تفاهم هستهای؛ جام زهر یا تحول استراتژیک
- نه، خون کارگر افغانی بنفش نیست؟
- تبریک بهبووورژواهای ناب ایرانی
- همچنان ایستاده ایم
- دربارهی امکانات، ملزومات و ضرورت تشکل طبقاتی کارگران
- من شارلی ابدو نیستم
- دربارهی خطابیه رضا رخشان بهمعدنچیان دنباس
- قطع همکاری با سایت امید یا «تدارک کمونیستی»
- ایجاد حزب کمونیستی طبقهی کارگر یا التجا بهنهادهای حقوقبشری!؟
- تکذیبیه اسانلو و نجواهای یک متکبر گوشهنشین!
- ائتلافهای جدید، از طرفداران مجمع عمومی تا پیروان محجوب{*}
- دلم برای اسانلو میسوزد!
- اسانلو، گذر از سوءِ تفاهم، بهسوی «تفاهم»!
- نامهی سرگشاده بهدوستانم در اتحاد بینالمللی حمایت از کارگران
- «لیبر استارت»، «کنفرانس استانبول» و «هیستادروت»
- «لیبر استارت»، «سولیداریتیسنتر» و «اتحاد بینالمللی...»
- «جنبش» مجامع عمومی!! بورژوایی یا کارگری؟
- خودشیفتگی در مقابل حقیقت سخت زندگی
- فعالین کارگری، کجای این «جنبش» ایستادهاند؟
- چکامهی آینده یا مرثیه برای گذشته؟
- کندوکاوی در ماهیت «جنگ» و «کمیتهی ضدجنگ»
- کالبدشکافی یک پرخاش
- توطئهی احیای «خانهکارگر» را افشا کنیم
- کالبدشکافیِ یک فریب
- سندیکای شرکت واحد، رفرمیسم و انقلاب سوسیالیستی
* کتاب و داستان کوتاه:
- نقد و بازخوانى آنچه بر من گذشت
- بازنویسی کاپیتال جلد سوم، ایرج اسکندری
- بازنویسی کاپیتال جلد دوم، ایرج اسکندری
- بازنویسی کاپیتال جلد اول، ایرج اسکندری
- کتاب سرمایهداری و نسلکشی ساختاری
- آگاهی طبقاتی-سوسیالیستی، تحزب انقلابی-کمونیستی و کسب پرولتاریایی قدرت...
- الفبای کمونیسم
- کتابِ پسنشینیِ انقلاب روسیه 24-1920
- در دفاع از انقلاب اکتبر
- نظریه عمومی حقوق و مارکسیسم
- آ. کولنتای - اپوزیسیون کارگری
- آخرین آواز ققنوس
- اوضاعِ بوقلمونی و دبیرکل
- مجموعه مقالات در معرفی و دفاع از انقلاب کارگری در مجارستان 1919
- آغاز پرولترها
- آیا سایهها درست میاندیشند؟
- دادگاه عدل آشکار سرمایه
- نبرد رخساره
- آلاهو... چی فرمودین؟! (نمایشنامه در هفت پرده)
- اعتراض نیروی کار در اروپا
- یادی از دوستی و دوستان
- خندۀ اسب چوبی
- پرکاد کوچک
- راعش و «چشم انداز»های نوین در خاورسیاه!
- داستان کوتاه: قایق های رودخانه هودسون
- روبسپیر و انقلاب فرانسه
- موتسارت، پیش درآمدی بر انقلاب
- تاریخ کمون پاریس - لیسا گاره
- ژنرال عبدالکریم لاهیجی و روزشمار حمله اتمی به تهران
* کارگاه هنر و ادبیات کارگری
- شاعر و انقلاب
- نام مرا تمام جهان میداند: کارگرم
- «فروشنده»ی اصغر فرهادی برعلیه «مرگ فروشنده»ی آرتور میلر
- سه مقاله دربارهی هنر، از تروتسکی
- و اما قصهگوی دروغپرداز!؟
- جغد شوم جنگ
- سرود پرولتاریا
- سرود پرچم سرخ
- به آنها که پس از ما به دنیا می آیند
- بافق (کاری از پویان و ناصر فرد)
- انقلابی سخت در دنیا به پا باید نمود
- اگر کوسه ها آدم بودند
- سوما - ترکیه
- پول - برتولت برشت
- سری با من به شام بیا
- کارل مارکس و شکسپیر
- اودسای خونین
* ترجمه:
- رفرمیستها هم اضمحلال را دریافتهاند
- .بررسی نظریه انقلاب مداوم
- آنتونیو نگری ـ امپراتوری / محدودیتهای نظری و عملی آتونومیستها
- آیا اشغال وال استریت کمونیسم است؟[*]
- اتحادیه ها و دیکتاتوری پرولتاریا
- اجلاس تغییرات اقلیمیِ گلاسکو
- اصلاحات اقتصادی چین و گشایش در چهلمین سال دستآوردهای گذشته و چالشهای پیشِرو
- امپراتوری پساانسانی سرمایهداری[1]
- انقلاب مداوم
- انگلس: نظریهپرداز انقلاب و نظریهپرداز جنگ
- بُرهههای تاریخیِ راهبر بهوضعیت کنونی: انقلاب جهانی یا تجدید آرایش سرمایه؟
- بوروتبا: انتخابات در برابر لوله تفنگ فاشیسم!
- پناهندگی 438 سرباز اوکراینی به روسیه
- پیدایش حومه نشینان فقیر در آمریکا
- پیرامون رابطه خودسازمانیابی طبقه کارگر با حزب پیشگام
- تأملات مقدماتی در مورد کروناویروس و پیآیندهای آن
- تاوان تاریخی [انقلابی روسیه]
- تروریسم بهاصطلاح نوین[!]
- جنبش شوراهای کارخانه در تورین
- جنبش مردم یا چرخهی «سازمانهای غیردولتی»
- جوانان و مردم فقیر قربانیان اصلی بحران در کشورهای ثروتمند
- دستان اوباما در اودسا به خون آغشته است!
- رهایی، دانش و سیاست از دیدگاه مارکس
- روسپیگری و روشهای مبارزه با آن
- سرگذشت 8 زن در روند انقلاب روسیه
- سقوط MH17 توسط جنگنده های نیروی هوائی اوکراین
- سکوت را بشکنید! یک جنگ جهانی دیگر از دور دیده میشود!
- سه تصویر از «رؤیای آمریکایی»
- سه مقاله دربارهی هنر، از تروتسکی
- شاعر و انقلاب
- فساد در اتحادیههای کارگری کانادا
- فقر کودکان در بریتانیا
- قرائت گرامشی
- کمون پاریس و قدرت کارگری
- گروه 20، تجارت و ثبات مالی
- لایحه موسوم به«حق کار»، میخواهد کارگران را بهکشتن بدهد
- ماركس و خودرهایی
- ماركسیستها و مذهب ـ دیروز و امروز
- مانیفست برابری فرانسوا نوئل بابوف معروف بهگراکوس[1]
- مجموعه مقالات در معرفی و دفاع از انقلاب کارگری در مجارستان 1919
- مجموعه مقالات در معرفی و دفاع از انقلاب کارگری در مجارستان 1919
- ملاحظاتی درباره تاریخ انترناسیونال اول
- ممنوعیت حزب کمونیست: گامی به سوی دیکتاتوری
- نقش کثیف غرب در سوریه
- نگاهی روششناسانه بهمالتیتود [انبوه بسیارگونه]
- واپسین خواستهی جو هیل
- واپسین نامهی گراکوس بابوف بههمسر و فرزندانش بههمراه خلاصهای از زندگی او
- ویروس کرونا و بحران سرمایه داری جهانی
- یک نگاه سوسیالیستی بهسرزمینی زیر شلاق آپارتاید سرمایه